Tijdens de GreenTech Week vond op dinsdag 10 oktober 2017 op IPKW de Werkconferentie Verduurzamen van Bedrijventerreinen plaats. Tijdens de werkconferentie deelden leden van het CEBB, kenniscentrum Circulaire Economie voor Bedrijven en Bedrijventerreinen, hun visie op en aanpak van het verduurzamen van bedrijventerreinen met een groot publiek. Daarnaast spraken vertegenwoordigers van de bedrijventerreinen IPKW, Schaapsdrift en de Beemd over hun ervaringen met het verduurzamen van hun bedrijventerreinen en daarin de
samenwerking met overheid en onderwijs.
CEBB
Leden van het CEBB trapten de werkconferentie af met een korte introductie van het CEBB. Het CEBB fungeert als innovatiemakelaar die vanuit de Triple Helix (ondernemers, onderwijs, overheid) partijen in de omgeving verbindt om te werken aan verduurzaming van hun ecosysteem. De HAN heeft het CEBB opgericht om zo goed mogelijk te anticiperen op een tijd waarin economische en technische transities gaande zijn, op een tijd waarin de behoefte aan verbinding tussen onderwijs, overheid en ondernemers steeds groter wordt en op een toekomst waarin innovaties steeds korter op elkaar volgen.
Centraal in de aanpak van het CEBB staan draagvlak creëren bij ondernemers en overheid en bottom-up werken. Dat laatste op een wijze waarbij het geleerde wordt geborgd en ter beschikking komt van geïnteresseerden, waardoor weer verder kan worden ontwikkeld.
Ervaringen bedrijventerreinen
Uit de ervaringen van de vertegenwoordigers van de bedrijventerreinen die tijdens de werkconferentie aan het woord kwamen, blijkt dat de aanpak van het CEBB een goede manier is om collectief te werken aan een circulaire economie. Door samen te werken aan de verduurzaming van een bedrijventerrein is het mogelijk schadelast te beperken en kansen te grijpen. Dat geeft op termijn zicht op een hoge return on investment, waarvan niet alleen het bedrijventerrein maar ook de ondernemers profijt hebben.
Bijkomend, benadrukten zowel de leden van het CEBB als de vertegenwoordigers van de bedrijventerreinen, zorgt de samenwerking met overheid en onderwijs voor nieuwe innovatieve inzichten waarvan iedereen kan leren. Het CEBB bundelt die inzichten en werkt aan kennisontwikkeling, zodat het wiel niet steeds opnieuw hoeft te worden uitgevonden.
Gastsprekers
Robbert Snep, hoogleraar aan de WUR, presenteerde vanuit zijn perspectief de belangen van het letterlijk vergroenen van bedrijventerreinen. Hij belichtte de invloed van vergroening vanuit verschillende invalshoeken en gaf de toehoorders inzicht in de vele mogelijkheden voor groene aankleding en hoe groot de invloed daarvan is op de beleving en uitstraling van bedrijventerreinen, maar ook op de waterhuishouding en schadelast van bedrijventerreinen.
Lukas Grusz presenteerde namens ESRI op welke wijze een bedrijventerrein letterlijk met behulp van cartografie in kaart kan worden gebracht. Hij toonde hoe het profiel van een bedrijventerrein op interactieve wijze kan worden gepresenteerd en geanalyseerd vanuit de verschillende invalshoeken om zo de beslisser te ondersteunen bij het beoordelen van de actuele situatie en het voorbereiden van eventuele maatregelen. HAN – CEBB hebben in een samenwerkingsverband de uitdaging opgepakt deze vorm van presenteren verder uit te werken naar de zes waardensoorten en de software gebruikersgericht beschikbaar te maken, zodat het mogelijk is om er per bedrijventerrein mee te werken.
De toekomst
De bewustwording en overtuiging dat we van verbruiken naar gebruiken gaan en dat we van een ketengerichte naar een procesgerichte markt ontwikkelen leidt tot een andere stijl van leven en werken. Deze andere lifestyle en het “nieuwe denken” hebben geleid tot een heroriëntatie op ondernemen en zullen grote gevolgen hebben voor de arbeidsmarkt. Die gevolgen leiden tot een andere wijze van ontwikkelen, produceren en gebruiken.
Verwachting is dat er elke twee jaar net zo veel innovaties zullen plaatsvinden als alle innovaties tot dat moment bij elkaar. Zo’n 65 procent van de huidige basisschoolleerlingen zal in de toekomst een functie hebben die we nu nog niet kennen. Dat stelt eisen aan werkgevers, ondernemers, de overheid, en onderwijs en de manier waarop die partijen op de transities, de ontwikkelingen en elkaar anticiperen.
Meer over het CEBB
Het CEBB streeft naar een voortdurend samenwerken en optrekken met onderwijs, overheid en ondernemers, het registreren van best practices en het borgen van het geleerde, zodat volgende bedrijven, bedrijventerreinen en verbeterteams er weer hun voordeel uit kunnen halen. Door het initiëren, verbinden, verrijken, verzamelen en bundelen van kennis en ervaring in een combinatie van theorie en praktijk is het CEBB een voortdurende vraagbaak voor bestuur en verbeterteams op bedrijventerreinen. Zo draagt het CEBB actief bij aan het traceren en oplossen van issues ter bevordering van de circulaire economie.
Visie
Toekomstgericht onderwijs is afgestemd op de marktvraag en anticipeert op ontwikkelingen in de markt. Door het organiseren van een proactieve, integrale en duurzame samenwerking van onderwijs met vertegenwoordigers uit de markt (ondernemers, organisaties en overheid) ontstaat een interactie tussen vraag en aanbod op een wijze waarbij onderzoek en innovaties voortdurend worden bevorderd en de resultaten in de onderwijsprogrammering worden meegenomen.
Missie
Het CEBB initieert, faciliteert, stimuleert, borgt en bevordert onderzoek en innovatiegericht op ontwikkelingen rondom circulair denken en werken. Dit door vanuit een holistisch perspectief:
- – als (triple helix)platform zowel kennis en ervaringen te verzamelen met als doel die ter beschikking te stellen aan stakeholders
- – het werkveld te ondersteunen bij het creëren en onderhouden van duurzame meervoudige waarden
- – studenten op te leiden tot professionals met oog voor duurzame meervoudige waardecreatie in samenwerking met het werkveld.
FSA-aanpak
Met behulp van een driestappenplan op basis van Formative Scenario Analyses (ook wel HAN-Aanpak of FSA-methode genoemd) faciliteert het CEBB bij het in korte tijd vaststellen welke issues er leven binnen een bedrijventerrein. Door de ondernemers binnen het bedrijventerrein actief te betrekken bij de bepaling van de te verbeteren issues ontstaat een breed draagvlak voor het verduurzamen van die issues. De ondernemers komen met vertegenwoordigers van de gemeente en het onderwijs samen in verbeterteams die elk één issue aanpakken. Vervolgens helpen roadmaps deze teams om doelgericht en efficiënt aan de slag te kunnen.
Tijdens de eerste stap van het driestappenplan van deze FSA-aanpak staat het in kaart brengen van de uitgangssituatie van een bedrijventerrein centraal. Aan de hand van beschikbare informatie en interviews komt een SWOT tot stand met daarbij een lijst van de geïnventariseerde issues die spelen binnen het bedrijventerrein. In stap 2 vindt een interactieve bijeenkomst plaats met alle belanghebbenden. Tijdens deze bijeenkomst komt de SWOT-analyse aan bod, evenals de issues die uit stap 1 naar voren komen. Vervolgens scoren alle aanwezigen elk issue op twee criteria: het belang voor hun onderneming of organisatie en de waardering van de huidige situatie. Die scores resulteren in een weergave waarin in volgorde van belangrijkheid zichtbaar wordt welke issues collectief gedragen worden én de grootste noodzaak hebben om aangepakt te worden. De derde stap is het bepalen van twee tot vijf issues die daadwerkelijk aangepakt gaan worden. Per issue stelt een verbeterteam, idealiter bestaande uit vertegenwoordigers van het bedrijventerrein, de lokale overheid en het onderwijs, een roadmap en maatregelen op. Binnen twaalf maanden moet de uitvoering van de roadmap en maatregelen meetbare resultaten opleveren.
Profiel
Het profiel van een bedrijventerrein kan worden bepaald aan de hand van criteria die zijn afgeleid van de zes waardensoorten financieel, natuurlijk, sociaal relationeel, intellectueel, menselijk en materieel. Een eerste beoordeling en analyse van het profiel zal in de toekomst ten grondslag liggen aan de eerste stap van de FSA-methode. Door een voortdurende monitoring van de ontwikkeling van het profiel ontstaat voor het management van een bedrijventerrein een sturingsmiddel.